1. วิเคราะห์ชื่อเรื่อง
จากวรรณกรรมท้องถิ่น เรื่องนางผมหอม
ชื่อเรื่องนี้ได้นำมาจากตัวละครเอกของเรื่องนั่นเอง คือนางผมหอม นางผมหอมนั้นเกิดมาพร้อมกับเส้นผมที่มีกลิ่นหอม
2. วิเคราะห์แก่นเรื่อง
เป็นเรื่องราวที่กล่าวถึงความดีที่นางผมหอมได้กระทำมา
ความลำบากที่นางได้รับและผลความดีก็ตอบแทนกลับคืนมาสู่นาง
3. วิเคราะห์โครงเรื่อง
เปิดเรื่อง
เปิดเรื่องได้กล่าวถึงนางสีดาได้ไปเที่ยวในป่าใหญ่และได้พลัดหลงกัน
จึงเดินรอนแรมเข้าไปในป่าลึกด้วยความหิวกระหาย นางจึงได้ดื่มน้ำจากรอยเท้าของสัตว์คือช้างกับวัว
หลังจากนั้นนางก็ได้ตั้งครรภ์และกำเนิดมาเป็นบุตรสาวทั้งสอง
มีชื่อว่านางผมหอมกับนางลุนครั้นเมื่อนางทั้งสองไปเล่นกับเพื่อนก็ถูกล้อถึงเรื่องของบิดาเสมอจนทำให้นางทั้งสองต้องถามมารดาว่าบิดาคือใครมารดาจึงเล่าให้ฟังเมื่อนางทั้งสองทราบเรื่องราว
จึงได้พากันออกตามหา
ดำเนินเรื่อง
ดำเนินเรื่องโดยตอนที่นางผมหอมและนางลุนได้พบกันกับพระยาช้าง
นางทั้งสองจึงได้ทำการเสี่ยงทายว่าตนใช้ลุกของพระยาช้างหรือไม่ โดยการไต่ขึ้นไปบนหลังของพระยาช้างนางผมหอมไต่ขึ้นไปได้แต่นางลุนนั้นไต่เท่าไรก็ไต่ขึ้นไปไม่ได้เพราะว่านางไม่ใช่ลูกของพระยาช้างนางลุนจึงถูกพระยาช้างเหยียบจนตายนางผมหอมเสียใจมากที่พระยาช้างฆ่าน้องของตนแต่นางก็ต้องจำใจไปกับพระยาช้าง
จุดสูงสุด
จุดสูงสุดของเรื่องคือเจ้าชายทราบว่านางผีโพงปอมแปลงมาไม่ใช่นางผมหอมตัวจริง
เจ้าชายจึงได้ทำการกำจัดนางผีโพง
โดยการฆ่านางผีโพงแล้วนำเลือดของนางมาให้นางผมหอมสระผมชำระร่างกายนางผมหอมจึงฟื้นขึ้นกลับมาดั่งเดิม
ปิดเรื่อง
การปิดเรื่องจบลงด้วยความสุขเพราะนางผมหอมและเจ้าชายได้กลับมาอยู่ด้วยกันและครองรักกันอย่างมีความสุข
4. วิเคราะห์ตัวละคร
นางผมหอม
เป็นตัวละครเอกของเรื่อง
ซึ่งมีลักษณะรูปโฉมงดงามและมีเส้นผมที่มีกลิ่นหอม นิสัยเป็นคนโอบอ้อมอารีชอบช่วยเหลือผู้อื่น
